Cep telefonlarının ya da günümüzde yaygın olarak kullanılan ismiyle akıllı telefonların aynı bizler gibi birer kimlik numaraları vardır. Bu numaralar cihazlara özeldir ve o cihazın dünyada tanınmasını sağlar. Bu yazımızda sizlere IMEI numarasının ne olduğundan, ne amaçla IMEI numarası kullanıldığından, IMEI numarasının kötü ellere geçtiğinde neler olabileceğinden ve bu numarayı kötü ellere düşmeden nasıl koruyabileceğimizi anlatmaya çalıştım.
IMEI No Nedir?
IMEI kelimesinin açılımı International Mobile Equipment Identity (Uluslararası Mobil Cihaz Kodu) demektir. Yani, her mobil cihaz için kimlik yerine geçen 15 haneli bir koddur. Günümüzde yeni çıkan mobil cihazlarda 2 haneli SV kodu ile birlikte bu kod 17 haneli olabilmektedir. IMEI no tüm cihazlar için farklıdır. Cihazın dünya üzerinde tanınması bu kod numarası ile olur.
IMEI numarası yer tespiti ve dinleme için kullanıldığı gibi çalınan cihazınızı mobil servisten devre dışı bırakabilmenizi de sağlar. Böylece çalınan telefon hiçbir şekilde kullanılamaz. Herhangi bir işlem için polise başvurduğunuzda sizden cihazın IMEI numarası istenecektir. Bu nedenle kullanmış olduğunuz cihazın IMEI numarasını bilmeniz ya da kimsenin bilmediği bir yere kaydetmeniz gerekir.
IMEI No Nasıl Öğrenilir?
Almış olduğunuz mobil cihazınızın kutusunda IMEI numarası mevcuttur. Ayrıca arka kapağı açılan bir telefona sahipseniz genellikle bataryanın alt kısmında IMEI numarası yer alır. Eğer arka kapağı açılan bir mobil cihaz kullanmıyorsanız ya da herhangi bir şekilde kutusuna ulaşamıyorsanız telefonunuzun arama bölümüne girerek *#06# tuşlarına basmanız yeterli olacaktır.
Unutmayın ki, Sim kart değişimi, operatör değişikliği, telefonu formatlama gibi işlemler IMEI numarasında değişikliğe neden olmaz.
IMEI No Kopyalama Ne Demektir?
Kullanmış olduğumuz mobil cihazların yalnızca kendilerine özgü olan bir kimlik koduna sahip olduğunu söylemiştik. Dünya üzerinde cihazınızın IMEI numarası başka bir cihaz üzerinde bulunamaz. Ülkemizde bilgi ve iletişim sektöründen sorumlu kuruluş olan Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) da bu kuralı baz alarak çalışır. Ülkemizde yer alan cihazların IMEI numaraları bu birimde kayıtlı bulunmaktadır. Eğer herhangi bir şekilde bir IMEI numarasına ait birden fazla cihazın ülkede kullanıldığı tespit edilirse BTK, bu cihazlara “Kimlik Bilgileri Kopyalanan Cihaz” ismi verir ve bir süre sonra mobil cihazları iletişime kapatır. “Kimlik Bilgileri Kopyalanan Cihaz”, halk arasında IMEI numarası kopyalanmış ya da çalınmış cihaz demektir.
IMEI No Neden Kopyalanır?
Ülkemizde markaların resmi mağazalarından ve bu markaların yetki verdiği diğer mağazalardan yapılan alış verişlerde ürünler BTK’ya kayıtlı olmaktadır. BTK’ya kayıtlı ürün ise ülkeye yasal yollardan sokulmuş ve satışı serbest olan ürün demektir. Bunun dışında, yasal olmayan yollardan ülkemize sokulan mobil cihazların ülkemizde çalışabilmesi için kayıtlı bir IMEI numarasına ihtiyacı vardır. Yasa dışı yollardan satış yapan bu kişiler çeşitli yöntemlerle IMEI numaralarını kopyalayarak ya da üreterek cihazlarını kayıtlıymış gibi göstermektedirler. bu konuda bilgi sahibi olmayan ya da fark etmeyen kişilere bu ürünleri satarak onları dolandırmaktadırlar.
IMEI Numaramın Kopyalanmasını Nasıl Engellerim?
Bu konuda maalesef alınabilecek kesin bir önlem yoktur. IMEI numarası kopyalayan kötü amaçlı kişiler bu işlemleri otomatik yollarla yapabiliyorlar. Bu nedenle ülkedeki milyonlarca cihazdan sizin cihazınızın denk gelmesi olasılığı düşük olması rahatlatıcı olsa da bu ihtimalin gerçekleşmesi maalesef engellenememektedir. Peki, ne gibi önlemler alarak bu ihtimali azaltabiliriz.
Öncelikle mobil cihazınızın IMEI numarasını kimseye göstermeyiniz, sosyal medyada görünebilecek şekilde yayınlar yapmayınız. IMEI numarasının yazılı olduğu kutu, fatura vs. materyalleri çöpe atarken okunamaz hale getiriniz. Cihazınıza kurmuş olduğunuz uygulamalar telefonunuzun kimlik bilgilerine ulaşmak isterse izin vermeyiniz. Telefonunuzu tamir için verdiğiniz yerin güvenilir olmasına dikkat ediniz.
Bu tarz önlemler alarak en azından telefonunuzun kimlik bilgilerinin çalınma olasılığını düşürebilirsiniz.
IMEI Numaram Kopyalandıysa Ne Yapmalıyım?
BTK, 5809 numaralı kanun gereği IMEI numarası kopyalanmış cihazı iletişime kapatma yetkisine sahiptir. Bu yetkiyi kullanmasından sonra asıl cihaz kullanıcısı olarak başvuru yaptığınızda, GSM numaranızla eşleştirme yapılarak asıl cihaz yeniden iletişime açılabilir. Böylece kopyalanan cihaz da tespit edilmiş olur. Fakat unutulmamalıdır ki cihaz bu andan sonra sadece eşleştirme yapılan GSM numarası ile çalışır. BTK, bir IMEI numarası için 3 adet eşleştirme GSM numarası hakkı vermektedir. Tabii cihazınızı sattığınızda bu durumun bir mağduriyet doğuracağını da eklemek gerekir.